Eric Ketelaars is binnen de DGG de woordvoerder als het gaat om of over de gemeenschappelijke regeling CURE. Onlangs kreeg hij een aantal kritische vragen van uit de samenleving over de tarieven voor afval. Hierbij zijn reactie.
Laat ik vooropstellen dat ik uw zorgen begrijp over almaar stijgende kosten die vertaald worden in onder andere de afvalstoffenheffing. Mag ik een poging wagen om u mee te nemen in de opbouw van de tarieven zoals die in Geldrop-Mierlo gehanteerd worden.
Voor wat betreft de diensten, en daarmee de kosten van Cure, is het van belang te weten dat Cure een bedrijf is met als eigenaren Eindhoven, Valkenswaard en Geldrop-Mierlo. De kosten die Cure maakt om als organisatie te functioneren worden met behulp van een verdeelsleutel door de 3 gemeenten gedragen. Dit bedrijf is opgezet als een "gemeenschappelijke regeling" waar we als individuele gemeente niet zomaar uit kunnen stappen vanwege de financiële consequenties die dat met zich mee zou brengen. De basisgedachte achter een gemeenschappelijke regeling is namelijk dat schaalvergroting leidt tot lagere kosten voor de deelnemers in zo'n regeling en dat is allemaal contractueel vastgelegd.
Binnen Cure is op een aantal terreinen individuele vrijheid voor de deelnemende gemeenten op verschillende vlakken. Zo hebben Valkenswaard en Eindhoven gekozen voor een nascheiding van opgehaalde afvalstoffen en heeft Geldrop-Mierlo gekozen voor het diftar-systeem. Een systeem waar vooraf afvalstoffen gescheiden worden die opbrengsten kunnen genereren zoals plastic, metalen en papier. De opbrengsten worden dan weer toegerekend aan Geldrop-Mierlo en daarmee blijft uiteindelijk een bedrag over wat betaald moet worden om het restafval te laten verwerken door bijvoorbeeld de bedrijven die verbrandingsovens exploiteren. We hebben het dan vooral over de variabele kosten en opbrengsten die gebruikt worden om de ledigingstarieven voor de groene en grijze bakken vast te stellen.
Naast de tarieven die in Geldrop-Mierlo gehanteerd worden voor deze groene en grijze bakken wordt ook een vastrecht gevraagd om de operationele kosten van Cure te dekken. En daar zit naast directe kosten zoals personeel, vrachtwagens, brandstoffen en dergelijke een stuk "vervuiling" in, wat onvoldoende bekend is voor de gemiddelde inwoner van Geldrop-Mierlo. In het vastrecht zijn namelijk componenten opgenomen ter dekking van een aantal zaken zoals straatreiniging en schuldkwijtschelding. Dit is ontstaan door politieke keuzes uit het verleden, op basis van een solidariteitsgedachte. Het is daarom nauwelijks mogelijk om dit tarief te vergelijken met andere gemeenten zonder te weten of daar dezelfde componenten in dezelfde verhouding in zitten.
Ook de kosten van de milieustraat van Geldrop-Mierlo moeten natuurlijk gedekt worden en op dit moment is het zo dat de opbrengsten van het aangeleverde afval niet in verhouding staan tot de kosten die gemaakt worden om deze afvalstromen via de milieustraat te verwerken. Er moet dus veel geld bij, naast de tarieven die inwoners betalen om te mogen storten op de milieustraat. Zouden we de milieustraat gratis toegankelijk maken voor restafval horen de operationele kosten van de milieustraat en de verbrandingstarieven weer verdisconteerd te worden in het vastrecht dat dan weer explosief kan gaan stijgen.
Het loont dus om zo veel mogelijk duurzaam afval gescheiden aan te bieden en daarmee de opbrengsten op een hoog niveau te houden. Geldrop-Mierlo zit met die methodiek als een van de beste jongetjes in de klas van Nederland.
Ik begrijp dat het een ingewikkeld verhaal is, maar hoop dat ik u een beetje heb kunnen helpen met inzicht in de tariefsopbouw van de lokale en totale afvalstoffenheffing. Mocht u desondanks nog vragen, suggesties of opmerkingen hebben, mag u die uiteraard met mij delen.